photo Tomas Uyttendaele
NL (scroll down)
EN:
‘Ideology, please! A Thinking Model.’
Netwerk (NW): The title of the exhibition alone inspires reflection. Is it targeted at ideological criticism in art or the abatement of ideology in society?
Stijn Van Dorpe (SVD): The title creates a possible context for the exhibition. It refers to an environment in which people are very selective in what they choose to label as ideological. Ideology is often portrayed as something extreme. The attempt in Greece, for example, to develop alternative solutions to their woeful economic situation based on leftist values is seen as dangerous and destabilising. In the current political reality, on the other hand, decisions are presented more and more as being necessary and not as stemming from ideology. People gloss over the fact that today’s neo-liberal reality is irrefutably ideology-driven. The title can be read as a rallying cry to once again make room for ideology. Of course, it’s not about installing one particular ideology, but rather the possibility of keeping the political field open.
NW: You create a space within the context of art, or the art institution, to cast a critical eye on things. You also incorporate a degree of social reality in the exhibition, involving people with diverse backgrounds in the activation of your work. During the preparation of this exhibition, you already activated the project A Bookcase in ‘Hotel Charleroi (2014)’. What’s the relationship between the two performances?
A Bookcase, Aalst
Public performance in which woodwork students from KTA De Voorstad put together a bookcase during the opening event of the exhibition. While they are assembling the bookcase, musicians simultaneously play a live concert. The bookcase and the sound recording of the performance later receive their own autonomous place in the exhibition as an installation. A video work relating to the performance in Charleroi is shown in the gallery.
SVD: The idea indeed came about in the run-up to the exhibition, but was first shown in Charleroi. In Netwerk it has been recontextualised. A live performance in the middle of the city of Charleroi, in a public space, is a different situation to a performance in an arts centre. The choice to have the performance take place in the area transitioning into the exhibition space is not arbitrary. The work has been placed on the border of the ‘sacred’ gallery space and the reception area, the Netwerk café. Deep in the exhibition, there is a film of the Charleroi version. The film is in two parts. First you gain an insight into my motivations for creating the work and into the conceptual development of the work. The second part shows the actual, physical happening. These two representations are in contrast with each other. The live performance that takes place at Netwerk and the documentation of the Charleroi iteration each assume a different form and therefore elicit a different experience.
NW: It’s interesting to look at which position you assume in this kind of work, as an artist. It seems that, as an artist, you enter into participative projects within a certain conceptual framework in order to create an artistic work, rather than working in an artistic-social way with specific groups. How do you see this yourself?
SVD: I would certainly relate the social-artistic aspect more with my work as a teacher. In teaching, the educative aspect is at the forefront without there having to be an outcome, that is very important. In my artistic practise, the ultimate goal is to have an artwork at the end. For me, an artwork functions best as a document with an educative potential. It holds a position between the artist and the public. The people I collaborate with are the ones that literally shape the artwork. In this capacity, they appear as characters but at the same time they are also privileged spectators. They are both in the work and outside of it. Also important is that I am myself a character within the exhibition. The same logic can therefore be applied to me. The first time that I appeared in the exhibition circuit as a character was in the series of works around Josef Albers.
Homage (set off, earth gold, green-gray shield B, elected 1, at night)
In the Albers Museum in Bottrop, the artist took a series of photos of paintings from his own eye level of Josef Albers, from his Homage to the Square series. By reproducing the works in this way, they are literally put into perspective, making a small white section of wall visible.
NW: This series arose from your fascination with Albers’ work. What is it that particularly speaks to you about his way of working?
SVD: My interest in the series Homage to the Square is about his specific approach to matter and colour. On the one hand, his intention is to let things be or happen; an attitude that can be seen in his striving for an uncomplicated way of painting and in the lack of meaning he attaches to colour. On the other hand, there is the aspect of context. Colours are perceived differently depending on the colours they are paired with. And so the specificity and the environment make the work, without any meaning being imposed from outside. I think the interaction observable between these two dualities is very beautiful and, in terms of how meaning is created, radically different to the American geometric abstracts from the fifties, for example. What I’m doing here is adding a new element, namely the position of myself as an observer. The idea behind my work is that I’m adding a new element, specifically that of the observer, the viewer. By taking pictures in a certain way, a kind of perspective is created that makes a small section of white wall visible at the bottom. With some imagination you can see the image as a window that is being gently opened so that a field comes into view just outside the painting.
Without Growth
This project began during the winter school ‘Hotel Charleroi (2014)’. For some exhibitions, Stijn Van Dorpe creates a little book titled: Without Growth. He invites authors, activists or researchers to adopt a critical and adventurous approach to reflecting on a possible alternative society not based on economic growth. By bringing these texts into the art space, he seeks to investigate the aesthetics of the economic space while also challenging the aesthetics of the art space. The work explores the tension between aesthetic values in the art space and the aesthetics of our growth-orientated economic space. The artist made the first book for Hotel Charleroi, which included text by Filka Sekulova. In the second edition, which is being shown at Netwerk, Florence Scialom presents an essay.
NW: Can we read the series Without Growth as the creation of a space that holds the promise of possible alternatives in order to make these conceivable and discussable?
SVD: You could say that I’m doing something that is not expected of an artist. Like a cobbler who does away with his last. Which, by the way, is an image that appears in the educative philosophy of Jacques Rancière in the form of a young craftsman who learns Hebrew and in the process becomes a better craftsman. The research really is being done based on my genuine interest in the subject. What comes out of it are research-focused or specific small-scale situations that somehow hold the promise of a better world. Placed in a highly artistically reflexive context that is still unique to this exhibition, these realities imagined in text touch upon a dilemma that is specific to art itself. These imagined realities inhabit a domain where art is something between a utopian space and something that can actually make a difference.
Painting
Seven young people were asked by Stijn to provide an image they associated with and that they’d like to see made into a painting. The seven photos were incorporated into a composition and painted by Lieve Dejonghe, an artist who has mastered the labour-intensive craft of ‘fine painting’.
NW: You have also created a work in collaboration with young people from Groep Intro vzw and a professional fine painter. Does this work refer to the way in which our current society thinks about creativity, as a sort of utopia for shaping your own life within a conformist context? As in the case of young people active on social media, for example?
SVD: It’s not so much that it refers to that, it’s rather that such contexts form elements of the work. Just look at how it was created. An important aspect of this painting is the process by which it was made. A number of young people who don’t have an easy time within the structures of our current school environment were involved in the project. They were asked to decide what would be depicted in the tableau. What’s depicted is always perceived as the most important element within a picture. They were entrusted with this responsibility. Their choice of what would feature in the painting was made rather quickly. Then came the intensive and precise work of painting in service of the image. There are two kinds of labour involved in the creation of the work, each with certain value systems attached that are contributed from different perspectives.
Furthermore, the image is made based on different cultural layers that overlap. The youngsters appear as if behind a sort of screen, like an image plucked from the digital world, such as a record label or a muscle-bound film star. But also the specific approach to painting, which here allows the digital images to be converted back into tangible objects, refers to a completely unique segment within the cultural world: the world of fine painting, a world that’s separate from the one in which this work is now being presented. But there is likely to be an inconsistency in the final work. The artist I invited to realise this piece, Lieve Dejonghe, is explicitly against all forms of labelling in her work. In some of her still lifes this manifests itself in an expressive touch in the black background. But given that this interview is taking place before I get to see the final work, I don’t know if this will be the case here, too.
NW: A deep-rooted theme throughout your work is the critical questioning of neo-liberal society and the entrenched form of capitalism associated with it. Does this social-critical attitude drive your artistic research?
SVD: The neo-liberal background is a decisive factor in the way I plot my path as an artist in the (art) world. It’s certainly not the case that it represents an immediate subject in the works themselves. It’s more about the research into how specific power structures are contained in our aesthetic way of thinking. Specific power structures are also at play in the Liège-Guillemins project. What happens if you remove the partitions of the museum or the gallery?
Luik-Guillemins
Stijn Van Dorpe invited a group of collectors linked to the artistic cooperative Emergent to bring a painting from their personal collection to the station at Liège-Guillemins. For an hour they held the work under their arms, playing the role of a traveller waiting for the train to Ghent. The artist sees the performance as a theatre piece. A visual report of the performance was created in the form of a photo installation.
NW: So what actually happened during the performance at the station?
SVD: It was very noticeable how few people paid attention to what was happening. Almost no one seemed to see the event as an art project and only a few showed even a hesitant curiosity. Presumably none of the travellers there at the time had any idea of the astronomical value of the works that were shown here. The artworks were in an immensely vulnerable situation and very sensitive, but at the same time this paradoxically revealed the invisibility of the capitalist system in which art is so steadfastly anchored.
NW: Finally, I would like to talk about the work Een Denkmodel (Berlijn) — ‘A Model of Thought (Berlin)’ — which, for me personally, represents the culmination of the exhibition. If the title can be seen as the mental portal to the exhibition, then I think in this work the aesthetic element is the key to unlock doors into other possible worlds. What is important to you in this work?
'A Thinking Model' (Berlin)
Stijn Van Dorpe created this work during his residency in Berlin. During this time he visited a commercial gallery, situated in an historic building in the GDR that was previously the headquarters of the national newspaper Berliner Verlag. The gallery is not visible from the street and profiles itself more as an ‘office’ or ‘working space’ than as a traditional exhibition space. Van Dorpe was first fascinated by the convergence of this exotic-seeming, former socialist location (the building) with a gallery programme in which both aesthetic and theoretical references (Alain Badiou, Jacques Rancière) seemed familiar, but where at the same time one can trace the beginnings of an ideological context (communism) in which the of the building was built. The installation consists of three parts. Firstly, seven different isometries and a perspective drawing of the large GDR building in which all additions and changes after the fall of the wall in 1989 are omitted. Secondly, texts about the gallery were published in a traditionally-printed newspaper, the texts having been sent over the internet, compiled and supplemented with an email from Stijn addressed to the gallerists. Thirdly, there is a cast of the building’s last original door latch, which was found in the basement.
SVD: The work is based on a visit to an art gallery in Berlin. The gallery is located in the heart of a socialist building from the early sixties. I was extremely fascinated by the specific setting of this gallery and by the connotations that it evokes. First of all, there was the building that can be seen as a representation of communist ideals, which I experienced as being quite exotic. Inside, there was a gallery that evoked a certain familiarity with its very contemporary programme. We’re not talking about a traditional setting in which the gallery opens out onto the street, and so there is no direct contact with the outside world. In the first instance, I associated being in an office space with being in a place of work rather than traditional commercial site. Also important was the associative link that came to me with work of Rancière and Badiou, among others, who hold a leading position in the world of art criticism and for both of whom the communist ideal of equality is high on the agenda.
And so the work can be summarised as a documentary representation of a real situation or setting. At first, the idea was to make a sort of maquette of this, which I later called a ‘model of thought’. The model consists of three elements that all play with the notion of time. The architecture of the building that has been stripped of all innovations after 1989, including the removal of the characteristic façade for example, leaves large holes in the image.
NW: Is the newly-cast aluminium door latch then the element that escaped, the refugee that evaded time and the harsh reality of a dominant ideological context...
SVD: If you want to see it that way. To me, it’s nice to think that the door latch was linked to the concierge of the building, Mr. Krüger, just as the drawings are with the architect and the gallery with the gallerist. Mr. Krüger was already on the job during the building’s early years and gave me a few tours of the place. Unfortunately, during my time in Berlin the man received the news that he was to be let go two years before retirement.
for pictures scroll down
NL:
STIJN VAN DORPE
Ideologie AUB! Een denkmodel
29.03 > 13.06.2015
Netwerk (NW): De titel van de tentoonstelling vormt al meteen een reflectiewerk op zichzelf. Doel je op ideologiekritiek binnen de kunstpraktijk of op de teloorgang van ideologie in het maatschappelijke veld?
Stijn Van Dorpe (SVD): De titel vormt een mogelijke context voor de tentoonstelling. Hij refereert aan een omgeving waarin zaken heel selectief als ideologisch benoemd worden. Ideologie wordt daarbij dan dikwijls als iets extreem afgeschilderd. De poging bijvoorbeeld in Griekenland om vanuit linkse waarden alternatieven te ontwikkelen voor hun schrijnende economische situatie wordt als gevaarlijk en destabiliserend voorgesteld. In onze hedendaagse politieke werkelijkheid daarentegen worden beslissingen steeds meer voorgesteld als noodzakelijk en niet als een ideologische keuze. Er wordt verdoezeld dat ook de neoliberale werkelijkheid die hoogtij viert niets anders is dan een ideologie. De titel kan gelezen worden als een oproep om ideologie opnieuw een plaats te geven. Het gaat uiteraard niet over het installeren van een bepaalde ideologie maar over de mogelijkheid om een politieke ruimte open te houden.
NW: Je creëert een ruimte binnen de context van de kunst of het kunstinstituut om zaken kritisch in vraag te stellen. Je trekt ook een stuk sociale realiteit binnen in de tentoonstelling en betrekt mensen met uiteenlopende achtergronden bij het activeren van je werk. Tijdens de voorbereiding van deze tentoonstelling activeerde je het project A Bookcase al eens in Hotel Charleroi (2014). Hoe verhouden beide performances zich tot elkaar?
A Bookcase Aalst
Publieke performance met participatie van studenten houtbewerking uit KTA De Voorstad die een boekenkast monteren tijdens het openingsevent van de tentoonstelling. Gelijklopend met de duur van de montage voeren in dezelfde ruimte muzikanten live een concert op. De kast en de geluidsopname van de performance krijgt achteraf als een autonome installatie een plek in de tentoonstelling. Een videowerk over de performance in Charleroi wordt in de Galerie getoond.
SVD: Het idee is inderdaad in aanloop naar deze tentoonstelling ontstaan, maar werd eerst uitgevoerd in Charleroi. In Netwerk vindt een her-contextualisering plaats. Een live performance midden in de stad Charleroi, in een openbare ruimte, is een andere situatie dan een uitvoering binnen in een kunstencentrum. De keuze om de performance in de overgang naar de tentoonstellingsruimte te laten plaatsvinden is niet vrijblijvend. Het werk bevindt zich zo op de rand tussen de ‘sacrale’ galerieruimte en de ontvangstruimte, het Netwerk café. Diep in de tentoonstelling is een film te zien van de uitvoering in Charleroi. De film bestaat uit twee delen. In eerste instantie krijg je een inkijk in mijn motivaties die aan de oorsprong van het werk liggen en in de conceptuele opbouw van het werk. Het tweede deel toont een weergave van de werkelijke fysieke gebeurtenis. Deze twee representaties komen in contrast te staan. De live performance die plaatsvindt in Netwerk en het document van Charleroi hebben een andere gedaante en lokken zodoende ook een andere ervaring uit.
NW: Het is interessant om te bekijken welke positie je in dit soort werk inneemt als kunstenaar. Het lijkt er eerder op dat je als kunstenaar participatieve projecten aangaat binnen een bepaald conceptueel kader om tot een artistiek werk te komen dan dat je als geëngageerde kunstenaar artistiek-sociaal werkt met bepaalde groepen. Hoe zie je dit zelf?
SVD: In zekere zin zou ik het sociaal-artistieke eerder verbinden met mijn opdracht als docent. In het lesgeven staat het educatieve voorop zonder dat er een uitkomst hoeft te zijn, dat is heel belangrijk. In mijn praktijk als kunstenaar is het uiteindelijke doel dat er een kunstwerk gerealiseerd wordt. Een kunstwerk functioneert voor mij op zijn best als een document met een educatief potentieel. Het staat tussen de kunstenaar en het publiek. De mensen met wie ik samenwerk zijn degenen die het kunstwerk letterlijk vorm geven. In die hoedanigheid verschijnen ze als personages maar tegelijk zijn ze bevoorrechte toeschouwers. Ze zitten zowel in het werk als tegelijk buiten het werk. Niet onbelangrijk is tevens dat ikzelf ook een personage vorm binnen de tentoonstelling. Dezelfde logica gaat dus evengoed op voor mezelf. De eerste keer dat ik binnen het tentoonstellingsparcours als personage verschijn is in de reeks werken rond Josef Albers.
Homage: Set Off, Earth Gold, Green-Gray shield B, Elected 1, At Night
In het Albers Museum te Bottrop nam de kunstenaar een serie foto’s vanop zijn eigen ooghoogte van schilderijen van Josef Albers uit zijn Homage to the Square serie. Door op deze manier de werken te reproduceren worden ze letterlijk in perspectief geplaatst waardoor een wit stukje muur zichtbaar wordt.
NW: Deze reeks komt voort uit jouw fascinatie voor het werk van Albers. Wat spreekt jou in het bijzonder aan in zijn werkwijze?
SVD: Mijn interesse voor de serie Homage to the Square heeft te maken met zijn specifieke omgang met materie en kleur. Enerzijds is er zijn opzet om de dingen te laten zijn, gebeuren; een attitude die zichtbaar wordt in het streven naar een ongecompliceerde schilderwijze en in het betekenisloos verschijnen van kleur. Anderzijds is er het gegeven van de contextualiteit. Kleuren worden anders gepercipieerd naargelang de kleur die ermee gecombineerd wordt. Er is dus de eigenheid en de omgeving die het werk maken, zonder opgelegde betekenis van buitenaf. Het spel dat tussen deze twee dualiteiten zichtbaar wordt vind ik heel mooi en qua betekenisgeving radicaal verschillend dan bijvoorbeeld de Amerikaanse geometrisch abstracten van de jaren 50. Wat ik doe is hier eigenlijk een nieuw element toevoegen, de positie van mezelf als waarnemer. De idee achter mijn werk bestaat erin dat ik een nieuw element toevoeg, namelijk dat van de waarnemer, toeschouwer. Door de specifieke wijze van fotograferen, ontstaat er opnieuw een soort perspectief, dat onderaan een stukje witte muur zichtbaar maakt. Met enige verbeelding kan je het beeld opvatten als een raam dat lichtjes opengeduwd wordt en zo krijg je een blik op een veld dat buiten het schilderij ligt.
Without Growth
Dit project werd gestart tijdens de winterschool Hotel Charleroi (2014). Voor sommige tentoonstellingen creëert Stijn Van Dorpe een boekje getiteld: Without Growth. Hij nodigt auteurs, activisten of onderzoekers uit om op een kritische en avontuurlijke manier te reflecteren over een alternatieve maatschappij die niet op een door economische groei gedirigeerde maatschappij gebaseerd is. Door deze teksten in de kunstruimte binnen te brengen, wil hij zowel de esthetiek van de economische ruimte onderzoeken als de esthetiek van de kunstruimte uitdagen. Het werk verkent het spanningsveld tussen esthetische waarden in de ruimte van de kunst en de esthetiek van onze economische ruimte gericht op groei. Voor Hotel Charleroi maakte hij een eerste boekje met een tekst van Filka Sekulova. Florence Scialom levert een essay voor de tweede editie van de reeks die in Netwerk wordt getoond.NW: Kunnen we de reeks Without Growth lezen als het creëren van een ruimte die een belofte inhoudt naar andere mogelijke alternatieven om deze denkbaar en bespreekbaar te maken?
SVD: Je zou kunnen zeggen dat ik iets doe wat niet verwacht wordt van een kunstenaar. De schoenmaker die niet bij zijn leest blijft zeg maar. Dit is trouwens ook een beeld dat in het educatieve denken bij Jacques Rancière opduikt in de vorm van een ambachtsjongen die Hebreeuws leert en zo een betere ambachtsman wordt. Het onderzoek wordt wel degelijk gevoerd vanuit een oprechte interesse. Wat in beeld gebracht wordt zijn onderzoekgerichte of concrete situaties op kleine schaal die ergens de belofte van een betere wereld inhouden. Geplaatst in het sterk kunst-reflexieve kader dat toch wel eigen is aan deze tentoonstelling, raken deze tekstueel verbeelde werkelijkheden aan een dilemma eigen aan de kunst zelf. Ze verschijnen binnen een spanningsveld van de kunst als iets tussen een utopische ruimte en iets dat daadwerkelijk een verschil kan maken.
schilderij
Zeven jongeren werden door Stijn gevraagd om een beeld aan te leveren waarmee zij zich associëren en dat zij graag op een schilderij afgebeeld zouden zien. Die 7 foto’s worden door Lieve Dejonghe, een kunstenaar die het arbeidsintensieve ambacht van het fijnschilderen beheerst, in een compositie op doek aangebracht.
NW: Je hebt ook een werk gecreëerd in samenwerking met jongeren uit Groep Intro vzw en een professionele fijnschilder. Verwijst dit werk naar de manier waarop in onze huidige samenleving wordt omgegaan met creativiteit, als een soort van utopie om je eigen leven vorm te geven in een systeem-bevestigend kader? Zoals bijvoorbeeld het geval is met jongeren actief op sociale media?
SVD: Het is niet zozeer dat het ernaar verwijst, het is eerder dat dergelijke kaders elementen vormen van het werk. Laat ons even kijken naar de opbouw ervan. Een belangrijk aspect van dit schilderij is haar maakproces. Enkele jongeren die het niet makkelijk hebben binnen de structuren van onze hedendaagse schoolomgeving werden in het project betrokken. Er werd hen gevraagd te beslissen wat afgebeeld zal worden op het tableau. Wat afgebeeld is, wordt doorgaans gepercipieerd als het belangrijkste element binnen een beeld. Zij kregen deze verantwoordelijkheid. Hun keuze van wat er op het schilderij kwam, gebeurde vrij snel. Daarna kwam de intensieve en accurate arbeid van het schilderen ten dienste van het beeld. Er zijn hier twee soorten van arbeid aan zet die in de totstandkoming van het werk vervat zitten en waaraan bepaalde waardeschalen kleven die hier in zekere zin anders toegewezen worden. Daarnaast verschijnt het beeld aan de hand van verschillende overlappende culturele lagen. De jongeren verschijnen achter een soort scherm, in de gedaante van een uit de digitale wereld geplukt beeld zoals een platenlabel of een gespierde filmacteur. Maar ook de specifieke manier van schilderen, die er hier voor zorgt dat de digitale beelden weer omgezet worden in tastbare objecten, refereert aan een heel eigen segment binnen de culturele wereld, de wereld van het fijnschilderen, een wereld die los staat van de wereld waarin dit werk hier verschijnt. Maar in de uitwerking van het werk zit vermoedelijk ook een storing vervat. De kunstenaar die ik uitnodigde dit werk te realiseren, Lieve Dejonghe, verzet zich expliciet tegen iedere vorm van ‘labeling’ van haar werk. In sommige van haar stillevens uit zich dat in een expressieve toets in de zwarte achtergrond. Maar aangezien dit interview plaats vindt vooraleer ik het uiteindelijke werk te zien krijg, weet ik niet of dit ook hier het geval zal zijn.
NW: Een onderhuidse rode draad in jouw werk is de kritische bevraging van het neoliberale maatschappelijke model en de doorgeslagen vorm van kapitalisme die daarmee gepaard gaat. Deze sociaalkritische attitude fungeert als motor voor je artistieke onderzoek?
SVD: De neoliberale achtergrond vormt een bepalende factor in de manier waarop ik mijn weg zoek als kunstenaar in de (kunst)wereld. Het is zeker niet zo dat het een heel direct onderwerp vormt in de werken zelf. Het gaat eerder over het onderzoeken van hoe bepaalde machtsstructuren vervat zitten in ons ‘esthetisch’ denken. Ook in het project Luik-Guillemins spelen bepaalde machtsstructuren. Wat gebeurt er wanneer je de schotten van het museum of de galerie wegneemt?
Luik-Guillemins
Stijn Van Dorpe heeft een groep verzamelaars verbonden aan de artistieke coöperatieve Emergent uitgenodigd om met een schilderwerk uit hun persoonlijke collectie naar het station Luik-Guillemins te sporen. Gedurende een uur hebben zij met het werk onder de arm de rol gespeeld van een reiziger die op de trein richting Gent wacht. De performance werd door de kunstenaar gepercipieerd als een theaterstuk. Een foto-installatie vormt als een beeldverhaal een verslag van deze performance.
SVD: Het was heel opvallend hoe weinig mensen aandacht schonken aan het gebeuren. Bijna niemand leek dit event als een kunstproject te percipiëren en slechts enkelen legden twijfelend enige nieuwsgierigheid aan de dag. Vermoedelijk had geen enkele reiziger die daar op dat moment was een idee van de torenhoge marktwaarde van de werken die hier getoond werden. Dit maakte de kunstwerken immens kwetsbaar en het vergrootte hun gevoeligheid, maar tegelijk toont het paradoxaal ook de onzichtbaarheid van het kapitalistisch systeem waarin de kunst rotsvast verankerd zit.
NW: Tot slot wil ik het graag nog hebben over het werk ‘A Thinking Model’ Berlin dat – voor mij persoonlijk – het sluitstuk vormt van deze tentoonstelling. Als de titel het mentale portaal is om de tentoonstelling binnen te gaan, dan vind ik in dit werk een belangrijk esthetisch element, namelijk de passe-partout om deuren te openen naar andere mogelijke werelden. Wat is voor jou belangrijk in dit werk?
‘A Thinking Model’ Berlin
Stijn Van Dorpe creëerde dit werk tijdens zijn residentie in Berlijn. Hij verhoudt zich in deze tot een commerciële galerie, gesitueerd in een historisch gebouw van DDR-signatuur en tevens voormalig hoofdkantoor van de staatskrant Berliner Verlag. De galerie is niet zichtbaar van de straat, en profileert zich meer als een ‘kantoor’ of ‘werkplek’ dan als een traditionele tentoonstellingsplek. Van Dorpe was in eerste instantie gefascineerd door het samenvallen van deze exotisch aandoende, voormalig socialistische locatie (het gebouw) met een galerieprogramma dat zowel qua esthetische als theoretische referenties (Alain Badiou, Jacques Rancière) vertrouwd oogde, maar tegelijk verwantschap vertoonde met de beginselen van een ideologisch kader dat aan de grondslag ligt van het gebouw (het communisme). De installatie bestaat uit drie delen. Ten eerste zeven verschillende isometrieën en een perspectieftekening van het grote DDR-gebouw, waarbij alle toevoegingen of wijzigingen van na de Val van de Muur in 1989 weggelaten zijn. Ten tweede zijn in een analoog gedrukt krantje teksten over de galerie, die via het internet verstuurd werden, gebundeld en aangevuld met een mail van Stijn gericht aan de galeristen. Ten derde is er een afgietsel van de laatste originele klink in het gebouw, gevonden in de kelder.
SVD: Het werk is gebaseerd op een bezoek aan een kunstgalerie in Berlijn. De galerie is gehuisvest midden in een socialistisch bouwwerk uit het begin van de jaren 60. Ik was heel erg gefascineerd door de specifieke setting van deze galerie en door de connotaties die dit teweegbracht. Vooreerst was er het gebouw dat gezien kan worden als een representatie van communistische idealen, wat voor mij als vrij exotisch werd ervaren. Binnenin bevond zich een galerie die met een heel hedendaagse programmering een zekere vertrouwdheid opwekte. We kunnen hier niet spreken van een klassieke setting waarbij de galerie rechtstreeks aan de straat paalt, en er dus een direct contact is met de buitenwereld. Het gehuisvest zijn in een kantoorruimte associeerde ik in eerste instantie eerder met een werkplek dan met een klassieke ‘handelsplaats’. Niet onbelangrijk was ook de associatieve link die bij me opkwam met de het werk van o.a. Rancière en Badiou die in de kunstkritiek een vooraanstaande positie innemen en beiden het communistische ideaal van gelijkheid hoog in het vaandel dragen. Het werk is dus opgevat als een documentaire weergave van een reële situatie of setting. De idee was van in het begin om hier een soort maquette van te maken, wat ik later als een denkmodel benoemd heb. Het model bestaat uit drie elementen die allen een spel spelen met het begrip tijd. De architectuur van het gebouw die ontdaan is van alle vernieuwingen na ‘89, waaronder het wegnemen van de kenmerkende voorgevel bijvoorbeeld, laat grote gaten achter in het beeld.
NW: Is de opnieuw gegoten aluminium deurklink dan het ontsnapte element, de vluchteling die de tand des tijds heeft doorstaan en ontsnapt is aan de harde realiteit van een dominante ideologische context…
SVD: Dat mag je zo zien als je wil. Een mooi idee is dat de deurklink voor mij verbonden was met de concièrge van het gebouw, de heer Krüger, zoals de tekeningen met de architect die ze vervaardigde en de galerie met de galeriehouder. De heer Krüger was reeds op post tijdens de beginjaren van het gebouw en gaf mij enkele rondleidingen. Spijtig genoeg kreeg de man tijdens mijn verblijf in Berlijn te horen dat hij 2 jaar voor zijn pensioen ontslagen werd.
 |
| 2 - 3 - 4 - 9 |
 |
| 1 - 2 |
 |
| 2 (At Night) |
 |
| 3 |
 |
| 4 |
 |
| 4 |
 |
| 9 |
 |
| 9 |
 |
| 9 |
 |
| 5 |
 |
| 5 |
 |
| 10 - 6 - 8 - 7 |
 |
| 6 |
 |
| 7 |
 |
| 8 |
1 - Mondrian Mondrian Van Doesburg (2006)
2 - Homage: Set Off, Earth Gold, Green-Gray shield B, Elected 1, At Night (thanks to the Josef and Annie Albers foundation and Albers Museum Bottrop) (2015)
3 - Antwerpen Centraal (photos Tomas Uyttendaele) (2014)
4 - Without Growth (2015)
5 - 'A Bookcase Charleroi' (filmmontage in collaboration with Bas Schevers) (2014 - 2015)
6 - painting (painted by Lieve Dejonghe) (2015)
7 - Liège-Guillemins (photos Tomas Uyttendaele) (2015)
8 - Boeken - Vazen (2015)
9 - A Thinking Model 'Berlin' (drawings by Markus Tauber) (2014 - 2015)
10 - A Thinking Model 'Ideology' (2008 ...)
external link:
